Toplum içinde yaşamak, birey olmanın yanı sıra bir çevreye, bir kalıba, bir algıya uyum sağlamak anlamına gelir. Bu uyum çabası, zamanla kişinin kendi benliğinden uzaklaşmasına neden olur. Sessiz, görünmeyen, isim verilmeyen bir baskı şekliyle insanlar yavaş yavaş kendi özgürlüklerinden vazgeçer. Bu baskının adı sosyal baskıdır.

Sosyal baskı, açık bir zorlama içermez. Yasayla ya da yönetmelikle düzenlenmez. İnsanların bakışlarıyla, sözleriyle, susuşlarıyla, beklentileriyle kendini gösterir. Her birey, içinde bulunduğu topluluğun onayına ihtiyaç duyar. Bu ihtiyaç, çoğu zaman fark edilmeden kişiyi şekillendirir. Ne giyeceğini, nasıl konuşacağını, hangi mesleği seçeceğini, kimi seveceğini hatta nasıl yaşayacağını bile başkalarının sessiz onayına göre belirler. Kadınlar ve erkekler bu baskıyı farklı alanlarda ve biçimlerde hisseder. Kadınlardan aynı anda hem güçlü hem narin, hem sabırlı hem mücadeleci olmaları beklenir. Erkeklerin ise duygularını saklaması, güçlü görünmesi, dayanıklı olması zorunluymuş gibi algılanır. Bu rollerin dışına çıkan herkes, dışlanma, alay edilme ya da yargılanma korkusuyla karşı karşıya kalır. Bu korku, insanları sessizliğe, uyuma ve bastırılmış bir yaşama iter. Sosyal medya bu baskıyı daha görünür ama aynı zamanda daha yaygın hale getirir. İnsanlar artık sadece mahallede ya da aile çevresinde değil, tüm dünyaya karşı görünür hale gelir. Her paylaşılan fotoğraf, her yazılan cümle, bir nevi onay alma aracına dönüşür. Beğeniler, yorumlar ve takipçi sayıları üzerinden kurulan bu düzen, bireyin kendi iç sesinden uzaklaşmasına neden olur. Onaylanma arzusu, insanın en temel ihtiyaçlarından biri haline gelir. Sosyal baskı sadece bireysel yaşamı değil, toplumun genel ruh halini de etkiler. Cesaret yerine korku, yaratıcılık yerine tekrar, özgünlük yerine taklit öne çıkar. İnsanlar farklı olmanın bedelinden çekindikleri için sıradanlaşır. Hayatlar, benzer hayallerle şekillenir. Herkes aynı müziği dinler, aynı dizileri izler, aynı ürünleri kullanır. Kalıpların dışına çıkanlar ya yalnızlaşır ya da susturulur. Bu görünmeyen baskı, kuşaktan kuşağa aktarılır. Çocuklar, henüz kendi kimliklerini keşfetmeden toplumun kurallarıyla tanışır. Ne yapmaları gerektiği değil, ne yapmamaları gerektiği öğretilir. Yasaklar, korkular ve ayıplar üzerinden büyütülen bireyler, yetişkin olduklarında aynı baskıyı başkalarına uygular. Bu döngü, fark edilmediği sürece devam eder. Sosyal baskının etkisinden kurtulmak kolay değildir. Alışılmış olanın dışına çıkmak cesaret ister. Ancak birey, kendi değerlerini fark ettiğinde, kendi kararlarını almaya başladığında bu görünmez zincirler kırılabilir. Başkalarının ne düşündüğünü önemsemekten çok, kendine dürüst olmak, özgürleşmenin ilk adımıdır. Her insan, kendi hayatının sorumluluğunu taşıdığı sürece anlamlı bir yaşam kurabilir.

Sosyal baskı, gözle görülmeyen ama ruhu yoran bir yük taşır. Bu yük, paylaşılmadıkça büyür. Sessizlik, baskının en büyük silahıdır. Oysa farkındalık, bu sessizliği bozan ilk sestir. Her birey, kendi hayatına sahip çıktığında, bu görünmeyen baskı anlamını yitirir.