Göknur Çekilmez
Küreselleşen Yeni Dünya
21. yüzyılın eşiğinde dünya bir altüst oluş döneminden geçiyor; Asya’da, Afrika’da hatta Avrupa’da ülkeler, etnik gruplar, kabileler birbirinin boğazına sarılıyor, sınırlar yeniden çiziliyor, yeni bayraklar ortaya çıkıyor, atlaslar her yıl yeniden basılıyor. Askeri paktlar, devletler, partiler — hem de en heybetlileri — beklenmedik bir hızla alaşağı oluyor; kimi yıkılıyor, kimi adını, sosyo-ekonomik yapısını, ideolojisini ışık hızıyla değiştiriyor. Tarihin gördüğü en derin istikrarsızlık dönemlerinden birinden geçiyoruz; sanki bir kum fırtınası yaşanıyor, kum tepeleri yer değiştiriyor ve fırtına dindiğinde bambaşka bir dünya tablosuyla karşılaşacağız. Üstelik süreç henüz yeni başladı; önümüzdeki dönem, 21. yüzyılın başı, artan ölçüde çalkantılara gebe. Devletler, partiler, ideolojiler düzeyindeki bu çalkantının temelinde sosyo-ekonomik alanda büyük bir sarsıntı ve değişim süreci yatıyor; kapitalist dünya ekonomisinin onyıllar boyu varlığını sürdüren yapısı altüst oluyor, devlet ile ekonomi arasındaki ilişki köklü biçimde değişiyor, tekil ulusların dünya ekonomisiyle ilişkileri farklı bir yapıya kavuşuyor. İşçiler ve emekçiler onyıllar boyu elde ettikleri kazanımların teker teker aşındığına, hatta ortadan kalktığına tanık oluyor; Keynesçiliğin, kalkınmacılığın, “sosyal devlet”in yerini yeni-liberalizm, küreselleşme, özelleştirme ve sosyal devletin yıkımı alıyor. Türkiye bu büyük çalkantının dışında değil; tersine, bu topraklarda olan bitenler dünya çapında yaşanan büyük altüst oluşla organik bir bütünlük taşıyor. Öyleyse Türkiye’de olan biteni anlayabilmek için dünya çapındaki sarsıntıyı nedenleri ve olası sonuçlarıyla birlikte kavramak zorundayız; Türkiye’deki özelleştirme dalgası ancak dünya çapındaki gelişmelerin bütünselliği içine yerleştirildiğinde gerçek anlamını kazanacaktır. Dünyada ve Türkiye’de kapitalizm yeni bir yola girmiştir; bu yazının amacı, geçmiş ve gelecekle ilişkisi içinde bu yeni yola bir nebze ışık tutmaktır.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.