Türkiye’de sayıları 4 milyona yaklaşan başıboş sokak köpeklerinin toplanarak kısırlaştırılması, ardından sahiplenilmeyenlerin “uyutulması”nı içeren yasaya sert tepki gösteren “hayvansever” dernekler “barınak” talebinde bulunarak “kısırlaştır-yerinde yaşat” ilkesini savunuyor. Derneklerin bu önerisi karşısında Türkiye’nin en büyük hayvan barınağı olarak belirtilen Konya Büyükşehir’e ait hayvan barınağının özellikleri, Bakanlık verileri ve Ankara Veteriner Hekimler Odası’nın fiyat tarifesi, kurumsal iş ve işçi bulma firmaları ve bilinen mama satıcılarının fiyatlarından yararlanarak araştırma yaptık. Gerçekleştirdiğimiz araştırmada 4 milyon sokak hayvanı için 2 bin 500 hayvan kapasitesi ve 80 personele sahip olan Konya Sahipsiz Hayvan Bakım Evi ve Rehabilitasyon Merkezi’nden bin 600 tanesine daha ihtiyaç duyuluyor. Türkiye’deki tek bir barınağın personel, mama ve kısırlaştırma konularındaki aylık maliyeti 20,3 milyon TL’yi aşarken; ihtiyaç duyulan bin 600 barınağın aylık maliyeti 32,5 milyar TL’yi buluyor. Maliyet tablosunda en büyük payı 23,1 milyar TL ile kısırlaştırma işlemi alıyor.
BİN 600 TANE LAZIM
Yaptığımız araştırmada Konya Sahipsiz Hayvan Bakım Evi ve Rehabilitasyon Merkezi örnek alındı. Barınak 2 bin 500 hayvan kapasiteli olup; 11 veteriner hekim, 8 veteriner teknikeri, 14 veteriner teknisyeni ve 47 hayvan bakım personeli görev yapıyor. 1 milyon metrekare alanda sahipsiz hayvanların tedavisinden bakımına tüm ihtiyaçları gideriliyor. 4 milyon sokak hayvanının olduğu Türkiye’de bu özelliklerdeki barınaktan bin 600 tane daha ihtiyaç duyuluyor.
EN BÜYÜK PAY KISIRLAŞTIRMANIN
Ankara Veteriner Hekimler Odası fiyat tarifesine göre anestezi, ilaç ve diğer masraflar hariç 2024 yılı Ovariohisterektomi (kısırlaştırma) işlemi fiyatı büyük ırk köpekler için 8 bin 250 TL ve küçük ırk köpekler için 6 bin 250 TL olarak görünüyor. Bakanlığın açıklamaları doğrultusunda popülasyonu kontrol altına almak için kısırlaştırılması gereken toplam bin 600 barınaktaki 2 milyon 800 bin köpeğin(yüzde 70’i) kısırlaştırmanın maliyeti 23,1 milyar TL tutuyor. Her bir barınaktaki kısırlaştırma maliyeti 14,4 milyon TL iken; ortaya çıkan toplam rakam maliyet tablosunda en büyük payı kısırlaştırmanın aldığını gözler önüne koyuyor.
MAMA GİDERİ EN AZ 5,6 MİLYAR TL
Her bir barınaktaki 2 bin 500 sahipsiz hayvanın yeme içme ihtiyacını karşılamak için 15 kilogramlık paketlerde kuru mama fiyatları bin 200 TL ile bin 600 TL arasında değişiyor. Bu doğrultuda 15 kilogramlık kuru mamaların ortalama fiyatı bin 400 TL olarak belirlendiğinde 4 milyon köpek için ortaya çıkan mama maliyeti 5,6 milyar TL olarak görünüyor. Her bir barınağa düşen mama maliyeti ise 3,5 milyon TL olarak hesaplanıyor.
PERSONEL GİDERLERİ 2.4 MİLYON TL
Derneklerin talebi incelendiğinde bir barınağın personel maliyetinin aylık 2 milyon 400 bin TL olduğu ortaya çıkıyor. Ankara Veteriner Hekimler Odası ve kurumsal iş ve işçi firmalarından yapılan araştırmada sigorta ve diğer ücretler hariç 5 yıllık deneyime sahip 11 veteriner hekime aylık toplam 462 bin TL; 8 veteriner teknikerine aylık toplam 216 bin TL; 14 veteriner teknisyenine aylık toplam 350 bin TL ve 47 hayvan bakım personeline ise aylık toplam 1,3 milyon TL ödenmesi gerektiği görülüyor. Türkiye’de 5 yıl deneyimli; hayvan bakım personeli maaşı aylık ortalama 29 bin 200 TL, veteriner hekim maaşı ortalama 42 bin TL, veteriner teknikeri maaşı ortalama 27 bin TL ve veteriner teknisyeni maaşı ise 25 bin TL olarak belirtiliyor.
BU KADAR BARINAK İMKANSIZ
Öte yandan Hukukçu Doktor Tunç Taşbaş da sosyal medya hesabında Konya Sahipsiz Hayvan Bakım Evi ve Rehabilitasyon Merkezi’ni işaret ederek bu barınaktan 2 bin tane daha lazım olduğunu ve her birinin maliyetinin 60 milyon TL olduğunu söylemişti. Taşbaş, “4 milyon köpeğe barınak inşa etmek imkansız. Hayal bu ya, milyarlarca lira harcayıp barınak inşa ettiniz diyelim; Her yıl da milyarlarca lira harcayıp besleyip baktınız diyelim; 5-6 yıl sonra doğal yollarla bu köpekler barınaklarda öldükten sonra yüzlerce barınak ne işe yarayacak?” demişti.