Birinci günü 16 Haziran’da idrak edilecek olan Kurban Bayramı’na sayılı günler kala vatandaşların dini vecibelerini yerine getirmek için kurbanlık hayvan için kurban pazarlarının yolunu tuttu. Kurban seçimi yapılırken hayvanın özellikleri de büyük önem taşıyor. Buna göre, kurbanlık hayvan seçerken yaş, boynuz ve diş gibi özellikleri nasıl olmalı? Nelere dikkat edilmelidir? Hangi hayvanlar kurbanlıktır? İşte kurbanlık hayvanda olması gereken özellikler ile ilgili tüm merak edilenler...
BUNLARA DİKKAT
Büyükbaş hayvanlarda, ön alt iki dişin 2 yaşından sonra dökülmesi, "çapak attı" olarak adlandırılır. Bu sebeple de kurbanlık hayvan seçiminde bu duruma dikkat etmek gerekir. Dişleri henüz dökmemiş hayvanlar kurbanlık olarak sayılmaz. O nedenle de 2 yaşını doldurmuş ve süt dişlerini kaybetmiş hayvanlar kurbanlık için en doğru olandır. Bunların yanı sıra hayvanın herhangi bir uzvunun eksik olmaması oldukça önemlidir. Boynuzlarının kırık olmaması, besili ve genel görünümünün sağlıklı olması gerekir. Kurbanlık hayvan alırken dikkat edilmesi gereken diğer hususlar arasında ayak ağrısının ve salya akıntısının da bulunmaması yer alır.
Kurban olarak seçilen hayvanın türü belirlendikten sonra dikkat edilmesi gereken hususlar şöyle sıralanıyor:
- Dini kurallara uygunluğu
- Hayvanın sağlığı ve fiziksel durumu
- Hayvanın beslenme durumu
- Alım yeri ve satıcı seçimi
- Fiyatı ve ağırlığı
- Satış belgeleri ve resmi işlemler
HAYVANIN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın resmi sitesinden yapılan açıklamaya göre, kurbanlık hayvanın taşıması gereken nitelikler şöyle:
“Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, organları tam ve besili olması, hem ibadet açısından hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, kesileceği yere gidemeyecek derecede topal, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, hafif topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, memelerinin yarıdan daha azının olmaması, kurban edilmesine engel değildir (Kâsânî, Bedâi‘, 5/75-76). Buna göre hayvanın değerini düşürücü nitelikteki kusurlar kurbana engeldir.”
KUYRUK BOYU ÖNEMLİ
Diyanet İşleri Başkanlığı, kuyruksuz veya kuyruğu kesik koyunlar kurban edilebilir mi? sorusuna ise; “Doğuştan kuyruksuz olan veya besili olması için küçük yaşta kuyrukları boğulmak suretiyle düşürülen koyunların kurban edilmelerinde bir sakınca yoktur. Ancak bir kaza ile değerini azaltacak şekilde kuyruğunun tamamı veya yarısından çoğu kopan hayvanın kurban edilmesi caiz değildir (İbnü’l-Hümâm, Fethü'l-kadîr, 9/514-515)” şeklinde cevap verdi.