Türkiye, küresel uyuşturucu kontrol sisteminin temel sütunları olarak kabul edilen, 1961 Tek Sözleşmesi, 1971 Psikotrop Maddeler Sözleşmesi, 1988 Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığı ile Mücadele Sözleşmesi ve 1961 Tek Sözleşmesini tadil eden 1972 Protokolü olmak üzere uyuşturucu ile mücadele alanında yürürlükte olan uluslararası sözleşmelere taraf bir ülke.
HARCAMALAR ARTTI
Türkiye’de uyuşturucuyla mücadele için kamu harcamaları hızla artıyor. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Türkiye Uyuşturucu Raporu’na göre 2022 yılında harcamalar 4 milyar 264 milyon TL’yi (bir önceki yıla göre yüzde 82,2 artış) geçti.
Ülkemizde uyuşturucu madde bağımlılığına karşı yürütülen çalışmalar ve yapılan harcamalar dikkat çekici düzeyde arttı. Uyuşturucu tedavi merkezlerinin sayısı 135'e ulaştı ve merkezlerde toplam yatak kapasitesi 1.388’e yükseldi.
YASAL DÜZENLEMELER VE CEZALAR
Türk Ceza Kanunu'nda uyuşturucu suçlarına yönelik ağır cezalar bulunuyor. İmal, ithalat ve ihracat suçlarında 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası öngörülürken, ticaret suçunda 10 yıldan 20 yıla kadar, kullanımın kolaylaştırılması ve özendirilmesi suçlarında 5 yıldan 10 yıla kadar, kullanmak ve kullanmak için bulundurmak suçlarında ise 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve çeşitli para cezaları veriliyor.
UYUŞTURUCU MADDELERİN KÜRESEL DURUMU
Esrar dünya genelinde en yaygın kullanılan uyuşturucu olmaya devam ediyor. 2020 yılında dünya genelinde 2 bin 190 ton toz esrar ve 4 bin 707 ton kubar esrar ele geçirildi. Dünyada yaklaşık 209 milyon kişinin son bir sene içerisinde esrar kullandığı tahmin ediliyor.
Kokain ise en fazla Kolombiya, Peru ve Bolivya'da üretilen ve yasa dışı ekim alanları giderek artan bir uyuşturucu maddesi. 2020 yılında yasa dışı koka ekim alanı 234 bin 200 hektara ulaştı. Aynı yıl içinde bin 982 ton kokain ele geçirildi.
TÜRKİYE'DE UYUŞTURUCU OPERASYONLARI
Türkiye uyuşturucu ile mücadelede 2015-2023 yılları arasında 23 farklı ülke ile yapılan 60 operasyonel iş birliği sonucunda 61 ton esrar, 3,1 ton eroin, 7,3 ton kokain, 504 bin 000 adet ecstasy tablet ve 9,6 milyon Captagon tablet ele geçirdi.
2021 yılında 215 bin 771 olaya müdahale edilirken, 2022 yılında yüzde 14,1 artışla 246 bin 237 oldu. Olaylarda 313 bin 786 şüpheli yakalandı.
DETAYLI OPERASYON VERİLERİ
2022 yılında Türkiye'de gerçekleşen uyuşturucu olaylarının yüzde 82,2'si (202.527 olay) kullanma amaçlı uyuşturucu madde satın almak veya bulundurmak suçu olarak gerçekleşti.
Uyuşturucu madde imal ve ticareti suçu yüzde 15,1 (37.085 olay), uyuşturucu maddelerin murakabesi hakkında kanuna muhalefet yüzde 2,3 (5.725 olay), uyuşturucu kullanımını kolaylaştırma veya özendirme yüzde 0,2 (585 olay) ve uyuşturucu maddelerle ilgili kanuna muhalefet yüzde 0,1 (315 olay) olarak dağılım gösterdi.
ESRARA SUÇÜSTÜ AZALDI
2022 yılında 7 bin 972 kg eroin ele geçirilirken, esrar ve skunk yakalamalarında önemli düşüşler yaşandı. 2020'de 88 ton olan esrar yakalama miktarı 2022'de 63,3 tona düştü. Skunk yakalamaları ise 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 56 artışla 8,6 tona ulaştı.
Aynı yıl 3 bin 827 kokain olayında 5 bin 647 şüpheli yakalandı ve 2 bin 299 kg kokain ele geçirildi. Ele geçirilen kokain miktarında yüzde 19,1 düşüş yaşanırken, kokain olay sayısında yüzde 29,2 artış oldu. Ecstasy’de ise rekor kırıldı. 4 bin 519 olayda 6 bin 494 şüpheli yakalandı. 5 milyon 50 bin 325 adet ecstasy ele geçirildi.
METAMFETAMİN VAKALARI
2019'dan itibaren Türkiye'de metamfetamin yakalamalarında başlayan keskin artış, 2022 yılında ülke tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.
2022 yılında 77 bin 765 metamfetamin olayında 101 bin 193 şüpheli yakalandı. 16 bin 210 kg metamfetamin ele geçirildi. İstanbul Havalimanı'nda gerçekleştirilen iki büyük operasyonda yakalanan toplam 406 kg metamfetamin, ülkemizin coğrafi konumu sebebiyle metamfetamin ticaretinde transit ülke olarak görülmeye başlandığının ilk işaretleri olarak nitelendi.