Dijital çağın en büyük yeniliklerinden biri olan çok oyunculu dijital oyunlar, özellikle çocuklar ve gençler arasında büyük kitleye sahip. Fortnite, Minecraft, erişime kapatılan Roblox ve benzeri oyunlar çocukları sanal dünyalara çeken ve saatlerce ekran başında tutan eğlenceli birer aktivite gibi görünse de, bu oyunların çocuklar üzerinde ciddi olumsuz etkiler bıraktığı biliniyor.
Geçtiğimiz günlerde erişime kapatılan Roblox gibi çok oyunculu oyunlar, çocukları sanal bir topluluğa dahil ederken, onları gerçek dünyadan koparabiliyor. Ekran başında geçirilen uzun saatler, sosyal becerilerin gelişimini engelleyip çocukların yüz yüze iletişim kurma yeteneklerini zayıflatabiliyor.
Çok oyunculu oyunlarda, çocuklar sıklıkla rekabetçi bir ortama girerler. Kazanma ve kaybetme duygularını yoğun bir şekilde yaşarlar. Bu durum, bazı çocuklarda stres, anksiyete ve öfke patlamalarına yol açabilir. Özellikle oyunlarda sürekli kaybeden çocuklar, kendilerine olan güvenlerini kaybedebilir ve depresif duygular geliştirebilirler. Ayrıca siber zorbalık gibi tehditler bu tür oyunlarda daha yaygındır ve çocukların psikolojik sağlığını olumsuz etkileyebilir.
Oyunlar sadece psikolojik etkiler bırakmaz, uzun süre ekran başında oturmak aynı zamanda çocukların fiziksel sağlığını da tehdit eder. Hareket eksikliği, obezite, postür bozuklukları ve göz yorgunluğu gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, uyku düzeninin bozulması, çocukların genel sağlığını olumsuz etkiler. Gece geç saatlere kadar oyun oynayan çocuklar, yeterli uyku alamadıkları için hem fiziksel hem de zihinsel olarak yorgun hissederler.
Çok oyunculu dijital oyunlar, aile ilişkilerini de olumsuz etkileyebilir. Oyunlara olan bağımlılık, aile içi iletişimi azaltabilir ve çocukların aileleriyle geçirdiği kaliteli zamanı kısıtlayabilir. Bu durum, aile bağlarının zayıflamasına ve ebeveyn-çocuk ilişkilerinde kopukluklara da yol açabilir.
Peki, çocuklarımızı ve gençlerimizi dijital oyunların olumsuz etkilerinden nasıl koruyabiliriz?
Çocukların oyun başında geçirdiği süreyi sınırlamak, olumsuz etkileri azaltmak için en önemli adımlardan biridir. Oyun oynama sürelerini dengelemek ve akademik, sosyal ve fiziksel aktiviteler için yeterli zaman ayırmalarını sağlamak, çocukların gelişimi için çok önemlidir. Aileleri olarak çocuklarınızın bilgisayar başında geçirdiği süreyi planlayabilirsiniz.
Yapabileceğini en iyi şeylerden biri de çocuklarınızın hangi oyunları oynadığını seçmektir. Çocuklarınızın oyunlarını takip edin ve yaşlarına uygun oyunları tercih etmelerine özen gösterin. Şiddet içeren veya uygunsuz içerik barındıran oyunlardan kaçının.
Öte yandan çocuklarınızla birlikte oyun oynamak, oyun dünyalarını anlamanıza ve onlarla iletişim kurmanıza yardımcı olabilir. Ayrıca aile içi aktiviteler ve etkinlikler düzenleyerek ekran başında geçen süreyi de azaltabilirsiniz.